CNC-machines spelen een grote rol in de productie-industrie. CNC, wat staat voor Computer Numerical Control, omvat technieken die de precisie in productieprocessen aanzienlijk verbeteren. Toch zijn er veel mensen die nog niet bekend zijn met deze technieken, laat staan de verschillen tussen CNC draaien en frezen begrijpen. Dit artikel is bedoeld om daar verandering in te brengen door niet alleen uit te leggen wat deze processen inhouden, maar ook door de verschillen en toepassingen ervan door te nemen. 

Of je nu een professional bent in de industrie of gewoon nieuwsgierig naar moderne productietechnieken, deze uitleg zal de functies en voordelen van CNC draaien en frezen helder en toegankelijk maken.

Wat is CNC draaien?

CNC draaien is een vorm van verspanen waarbij een computer de bewegingen van een draaibank bestuurt om precieze vormen uit een materiaal te snijden. Bij dit proces kan zowel handmatig als computergestuurd gewerkt worden, waarbij de keuze voor handmatige of automatische besturing afhankelijk is van de complexiteit van het werkstuk en de benodigde precisie.

Een CNC draaibank werkt door het materiaal te roteren terwijl het gereedschap langs een vaste lijn beweegt. Dit maakt het ideaal voor het creëren van symmetrische objecten zoals buizen, assen en kegels. Afhankelijk van de specificaties van het project, kunnen de draaibanken horizontaal of verticaal worden ingesteld, waarbij elke opstelling unieke voordelen biedt. Horizontale draaibanken zijn over het algemeen beter geschikt voor zwaardere en langere werkstukken vanwege de gemakkelijkere hantering van de zwaartekracht, terwijl verticale draaibanken ideaal zijn voor het bewerken van lichtere en kortere stukken die een hoge mate van precisie vereisen.

Aluminium CNC draaien en staal CNC draaien is het meestvoorkomend, maar ook vele andere kunststoffen en materialen kunnen worden bewerkt. De flexibiliteit in materiaalkeuze en de precisie van de bewerking maken CNC draaien een onmisbare techniek in sectoren zoals de automobielindustrie, lucht- en ruimtevaart en de medische sector.

Hoe zien en werken CNC draaibanken?

De CNC draaibanken van vandaag zijn ver verwijderd van hun handbediende voorgangers. Moderne draaibanken zijn uitgerust met geavanceerde computertechnologieën die de precisie en efficiëntie van het draaiproces verbeteren. Ondanks deze technologische vooruitgang, blijft het fundamentele principe hetzelfde: het werkstuk draait terwijl het gereedschap in een gecontroleerde beweging snijdt.

De belangrijkste componenten van een CNC draaibank zijn:

• De klauwplaat: Dit onderdeel houdt het materiaal vast tijdens het bewerken. Afhankelijk van het project kan de klauwplaat worden vervangen door een spantang, die beter geschikt is voor kleinere of delicate werkstukken.
• De gereedschapsturret: Deze houdt verschillende snijgereedschappen die tijdens het draaiproces kunnen worden gewisseld, waardoor complexe vormen en ontwerpen mogelijk worden zonder dat de machine hoeft te worden gestopt.
• De bedieningsinterface: Moderne CNC draaibanken worden bestuurd via een computerinterface, waar operators de parameters zoals snelheid, diepte en beweging kunnen instellen.

In het verleden moest een specialist de draaibank bedienen, waarbij handmatige aanpassingen noodzakelijk waren om het gewenste resultaat te bereiken. Tegenwoordig zorgt de software ervoor dat de bewegingen uiterst nauwkeurig zijn en dat de machine veel van het werk automatisch kan uitvoeren. Dit vermindert de kans op menselijke fouten aanzienlijk en verhoogt de productiviteit.

Wat is CNC frezen?

CNC frezen is een andere verspanende techniek waarbij het gereedschap, in tegenstelling tot CNC draaien, roteert en beweegt om materiaal te verwijderen van een vastgeklemde werkstuk. Dit proces maakt gebruik van een freesmachine die uitgerust is met een spindel die in meerdere richtingen kan bewegen, waardoor het mogelijk is om complexe vormen en oppervlakken te creëren.

Kenmerken van CNC frezen:

• Multidirectionele beweging: Het gereedschap kan verticaal, horizontaal of in schuine richtingen bewegen, wat het ideaal maakt voor het maken van ingewikkelde en gedetailleerde ontwerpen.
• Veelzijdigheid in materialen: Net als bij CNC draaien kunnen bij het frezen verschillende materialen worden gebruikt, van metalen tot kunststoffen en composieten.
• Digitale precisie: De bewegingen van de frees worden nauwkeurig bestuurd door computerprogramma’s, wat resulteert in uiterst nauwkeurige en herhaalbare productie.

Een van de grootste voordelen van CNC frezen is de mogelijkheid om niet alleen buitencontouren maar ook binnencontouren te bewerken, zoals uitsparingen en gaten. Dit maakt CNC frezen bijzonder geschikt voor het produceren van complexe onderdelen, zoals behuizingen, tandwielen, en aangepaste onderdelen voor consumentenelektronica.

Het proces van CNC frezen is ook bijzonder omdat het materiaal tijdens het bewerken op zijn plaats blijft liggen. Dit zorgt voor stabiliteit en vermindert de kans op fouten of materiaalvervorming, wat essentieel is bij de productie van technisch gevoelige onderdelen.

Verschillen tussen CNC draaien en frezen

Hoewel CNC draaien en frezen beide essentiële productietechnieken zijn binnen de verspanende industrie, zijn er fundamentele verschillen in hoe deze processen werken en wat ze kunnen bereiken. Hieronder belichten we de voornaamste onderscheidende factoren:

• Beweging van gereedschap en werkstuk:
  • Bij CNC draaien draait het werkstuk, terwijl het gereedschap in een overwegend lineaire beweging snijdt. Dit is ideaal voor het vervaardigen van cilindrische of ronde objecten.
  • Bij CNC frezen beweegt het gereedschap in meerdere richtingen en dimensies, terwijl het werkstuk gefixeerd blijft. Dit maakt het mogelijk om complexe en gedetailleerde vormen te creëren, inclusief binnencontouren.
• Toepassingen en productcomplexiteit:
  • CNC draaien wordt vaak gebruikt voor projecten waarbij symmetrie rond een centrale as belangrijk is, zoals assen, bouten en schroeven.
  • CNC frezen is uiterst geschikt voor complexe en nauwkeurige ontwerpen zoals prototypes, malonderdelen en ingewikkelde mechanische componenten.
• Type producten en materiaalgebruik:
  • Producten gemaakt door CNC draaien zijn typisch beperkt tot meer uniforme, eenvoudigere geometrieën. Echter, de gebruikte materialen kunnen variëren van zacht kunststof tot harde metalen.
  • CNC frezen kan een breder scala aan geometrieën aan, van eenvoudige vlakke oppervlakken tot complexe 3D-structuren, en gebruikt een breed scala aan materialen.