Waarschijnlijk heb je geen idee wat NEN3140 is? Dat kan zijn wanneer je geen werkzaamheden verricht aan elektrische apparaten. De norm NEN3140 is een veiligheidsmaatregel die vooral dient voor het veilig werken met allerlei gereedschappen en apparaten die op een normale netspanning zitten. Alle apparaten en gereedschappen moeten aan veiligheidseisen voldoen. De apparaten en werkmiddelen worden periodiek gekeurd door middel van de NEN3140 richtlijnen. Het is belangrijk dat je veilig je werk kan doen met deze apparaten of andere werkmiddelen.

Waarom is de NEN3140 norm belangrijk?

Als je werkt met elektrische apparaten of installaties brengt dat risico’s met zich mee. Je kunt een elektrische shock krijgen. Er kan een brand of ontploffing ontstaan wanneer je werkt met elektrische apparaten. Het is daarom belangrijk dat je veilig ermee om kunt gaan. Je wilt op een veilige manier kunnen werken. De norm NEN3140 kan hierbij handig zijn. Als je een bedrijf hebt waar gewerkt wordt met elektrische gereedschappen of apparaten, is het belangrijk dat je een veilige werkomgeving hebt voor je werknemers. 

Voor een veilige bedrijfsvoering kun je aanspraak maken op de NEN3140. Deze norm zorgt ervoor dat werkzaamheden rondom, aan of met elektrische apparaten of werkgereedschappen in een laagspannings gebied veilig zullen verlopen.  Je kunt met behulp van de NEN 3140 de arbeids apparaten en gereedschappen keuren zodat deze voldoen aan de wet- en regelgeving die op dat moment gelden.

Hoe kunnen de arbeidsmiddelen voldoen aan de norm NEN3140?

Wil je de arbeidsmiddelen laten voldoen aan NEN 3140 als bedrijf dan dien je een goed beleid vast te stellen binnen je eigen organisatie. In dat beleid kun je de volgende zaken bijvoorbeeld vastleggen.

• Hoe worden elektrische arbeidsmiddelen en installaties onderhouden?
• Hoe worden de installaties en arbeidsmiddelen (elektrisch) beheerd?
• Hoe kunnen de arbeidsmiddelen en installaties (elektrisch) worden geïnspecteerd?

Voor een bedrijfsvoering met de NEN3140 norm is het belangrijk dat je het beleid goed opstelt. Je kunt de volgende vragen bijvoorbeeld stellen:

• Over welke installaties en arbeidsmiddelen beschikken we al?
• Zijn er voor werkzaamheden of handelingen binnen ons bedrijf andere werkprocedures nodig?
• Welke werkzaamheden gaan we zelf uitvoeren?
• Welke werkzaamheden laten we door anderen uitvoeren?
• Wie gaat er verantwoordelijk zijn voor de hardware techniek?
• Wie gaat er verantwoordelijk zijn voor de software? (Dit zijn de uitvoerenden)

Het is belangrijk dat bij iedere elektrische installatie een verantwoordelijk is. Deze worden een installatieverantwoordelijke genoemd. Een IV-verantwoordelijke is dat. Als er gewerkt wordt aan de installaties zul je een werkverantwoordelijke (WV) nodig hebben. Een werkverantwoordelijke en een installatieverantwoordelijk zorgen samen ervoor dat er veilig kan gewerkt worden op de werkvloer met elektrische arbeidsmiddelen en installaties.

Is NEN3140 wettelijk verplicht?

De NEN 3140 norm is niet wettelijk verplicht. Je bent als werkgever wel verantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkplek binnen je bedrijf. Er wordt dan ook verwezen naar de NEN3140 norm. Alle installaties en machines waarmee gewerkt wordt moeten voldoen aan een Europese machinerichtlijn. Heb je nog een installatie en werkverantwoordelijk voor het beleid dan zul je een paar regels moeten volgen en je eraan houden. Volgens de norm moet je spanningsloos werken.

De Europese machinerichtlijn stelt de gezondheidseisen en de veiligheidseisen aan elke machine die te vinden is binnen de EU. De NEN3140 is niet verplicht maar kan wel verplicht worden gesteld vanuit een opdrachtgever. De NEN 3140 norm geeft je wel een garantie dat je genoeg instructie hebt gehad zodat er binnen je bedrijf veilig gewerkt kan worden met de elektrische apparaten en installaties.

Je hebt verzekeraars die kunnen eisen dat alle apparaten en installaties worden gekeurd volgens de NEN3140 norm. Verzekeraars kunnen dat van je vragen omdat brand vaak wordt veroorzaakt door installaties of apparaten die gebrekkig zijn. De NEN 3140 zorgt ervoor dat je als bedrijf juridisch en verzekeringstechnisch goed bent beschermd.

De NEN3140 inspectie laten uitvoeren door een deskundig persoon

Wanneer je het beleid binnen je bedrijf hebt ingericht conform de NEN3140 dan kun je dit laten inspecteren en laten keuren. Door het te laten inspecteren weet je zeker dat alle arbeidsmiddelen en installaties op elektrisch gebied voldoen aan de voorschriften. Door middel van een inspectieplan wordt de inspectie uitgevoerd. Bij een inspectie wordt het volgende gedaan:

• Er worden beproevingen en metingen gedaan
• Er worden visuele beschouwingen gedaan

Dit wordt gedaan aan de hand van tekeningen van de installaties maar ook door middel van specificaties. Alle resultaten worden vastgelegd in een rapport. Dat kan handig zijn wanneer er nodige maatregelen moeten worden genomen als er afwijkingen zijn die weer hersteld moeten worden. Hoe vaak je een inspectie NEN3140 moet doen hangt af van een aantal factoren:

• De kwaliteit (installatie)
• De leeftijd van een installatie
• De personen die gebruik maken van de installatie
• De omgeving omstandigheid
• De richtlijnen die fabrikanten hebben
• De mate waarin toezicht wordt gehouden door de installatieverantwoordelijke

Een NEN 3140 is drie jaar geldig. De NEN3140 norm laat zien dat je de zorgplicht naar je werknemers nakomt als het gaat om elektrische apparaten en dat deze veilig hun werk kunnen doen. Een voordeel van een NEN 3140 is vooral dat je ongevallen voorkomt. Je bent verzekeringstechnisch en juridisch beter beschermd en je bedrijfszekerheid wordt verbeterd door de norm NEN3140.

Wanneer is de NEN3140 van toepassing?

De NEN 3140 is van toepassing op alle elektrische apparaten die gebruikt worden op een werkvloer. Dit geldt voor elektrische apparaten die een normale spanning hebben van 1000 Volt (wisselspanning) of voor apparaten die 1500 volt gelijkspanning hebben. Worden de voltages overschreden dan is er sprake van hoogspanning installatie. Voor de hogere voltages geldt een andere norm. Apparaten die onder de NEN 3140 norm kunnen vallen zijn:

• Verplaatsbare of stationaire apparaten zoals zaagtafels en boormachines
• Verplaatsbare Verlenghaspels of stroompaddestoelen
• Handgereedschappen (elektrisch) zoals schroefmachines of slijptollen
• Alle verplaatsbare verlichting zoals schijnwerpers en bouwlampen

Wanneer moet je een apparaat of installatie laten keuren?

Als je een apparaat de eerste keer hebt geïnstalleerd wil je weten of die veilig functioneert. Je laat dan de inspectie komen. Dit doe je ook wanneer je apparaten verplaatst en opnieuw monteert. Zo blijft werken altijd veilig.